پیش بینی نقش کاهش ارتباطات اجتماعی و بازداری پاسخ در افت مهارت های تحصیلی دانش آموزان

امروزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان یکی از شاخص های مهم در ارزشیابی آموزش وپرورش است. بدون آن توسعه و ترقی هیچ کشوری امکان پذیر نخواهد بود. یکی از متغیرهای موثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان کسب مهارت های تحصیلی است. مهارتهای تحصیلی ابزارهایی هستند که دانش آموزان برای جذب مطالبی که می خواهند یاد بگیرند از آنها استفاده می کنند. این مهارت ها برای پیشرفت موفقیت آمیز در زمینه های درسی ضروری هستند. در این میان کاهش ارتباطات اجتماعی و بازداری پاسخ منجر به شکست در حیطه شناختی، تحصیلی، اجتماعی می شود. هدف از پژوهش حاضر پیش بینی نقش کاهش ارتباطات اجتماعی و بازداری پاسخ در افت مهارت های تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه اول بود. روش اجرای این پژوهش توصیفی (غیرآزمایشی) و طرح پژوهش از نوع علی-مقایسه ای بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان (دختر و پسر) در سال تحصیلی ۱۴۰۰ در سطح شهر تهران بود. نمونه آماری بر اساس فرمول فیدل و تاباچنیک (۲۰۰۷) ۳۵۰ نفر در نظر گرفته شد. نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای با خوشه بندی مدارس بر اساس مناطق جغرافیایی و انتخاب یک خوشه بصورت تصادفی انجام شد. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه مهارت های مطالعه و یادگیری کانگاس (۲۰۰۹)، پرسشنامه ارتباطات اجتماعی زبوف (۲۰۱۰) و مقیاس رتبه بندی کارکردهای اجرائی بریف (۲۰۰۰) استفاده شد. نتایج نشان داد ارتباطات اجتماعی توانایی پیش بینی مهارت تحصیلی را دارد. همچنین نتایج نشان داد بازداری پاسخ (کارکردهای اجرائی) در کل ۳۵ درصد از واریانس نمرات مهارت های تحصیلی دانش آموزان را تبیین میکند. در این راستا مولفه کارکردهای اجرائی بازداری، حافظه فعال، آغازگری و برنامه ریزی به صورت مثبت و معناداری قادر به پیش بینی مهارتهای تحصیلی بود؛ اما کارکردهای اجرائی انتقال توجه، کنترل هیجانی، سازماندهی اجزاء و کنترل/ نظارت به صورت منفی و معناداری قادر به پیش بینی مهارتهای تحصیلی نمی باشد. با بهبود مولفه های کارکرد اجرائی و ارتباطات اجتماعی می توان مهارتهای تحصیلی دانش آموزان را پیش بینی کرد و از آن برای ارتقای کیفیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان استفاده و توصیه گردد.

کلیدواژه ها:

ارتباطات اجتماعی ، کارکردهای اجرائی ، بازداری پاسخ ، مهارتهای تحصیلی ، دانش آموزان.