سیمای کرمان در المسالک و الممالک اصطخری

تصویرشناسی رویکردی بینارشته ای و بینافرهنگی به متون ادبی دارد و مهم ترین مساله اش تحلیل و بررسی نگاه یک قوم به قوم دیگر است و از رهگذر بررسی متون مناسب ادبی در پی شناخت بهتر جامعه ای است که متن درباره آن نوشته است و نیز آگاهی از نوع نگرش و پیش فرضهای نویسنده متن ادبی . در این میان سفرنامه ها و کتابهای مسالک و ممالک ظرفیت و بستر مناسبی دارند برای تصویرشناسی چراکه مساله اصلی این نوع از متون بازنمایی یک قوم از نظرگاههای صاحب اثر است . اصطخری از جغرافی دانان و سفرنامه نویسان مهم قرنهای سوم و چهارم ه. ق است . او در اثرش با نام المسالک و الممالک به معرفی ایران و کشورهای اسلامی از جنبه های مختلف پرداخته است . در این جستار برآنیم با روش دانش تصویرشناسی به توصیف ، طبقه بندی و تحلیل انواع تصاویر ناحیه کرمان در اثر اصطخری و عوامل تاثیرگذار بر نگرش او به کرمان باشیم . در مجموع پس از گزارهبندی عبارات مربوط به کرمان به ۱۲۸ تصویر دست یافتیم که این تصاویر را بر اساس ۶ شاخص فرهنگی ، مذهبی ، سیاسی ، اقتصادی ، معماری و جغرافیایی طبقه بندی کردیم . از این میان بیش ترین تصاویر مرتبط به شاخص های اقتصادی و جغرافیایی است و کم ترین تصاویر مربوط به شاخص های سیاسی و معماری است . ۵۸ درصد تصاویر مربوط به کرمان مثبت است و در نگرش مثبت اصطخری به کرمان عواملی هم چون موضوع کتاب، نگاه بی طرفانه و وضعیت مناسب منطقه کرمان تاثیرگذار بوده اند.

کلیدواژه ها:

تصویرشناسی ، المسالک و الممالک ، اصطخری ، کرمان ، نگاه ارزشگذارانه .