نمونه برداری و بررسی متغیرهای کیفیت آب رودخانه ارس در پایین دست و بالادست سد ارس

ماحصل ورود انواع ترکیبات شیمیایی معدنی و آلی به مخازن سدها، افت کیفیت آب و مشکلات بعدی ناشی از آن است. در چنین شرایطی توجه به پایش کیفی و حفاظت از منابع آب سطحی از اصول توسعه پایدار منابع آب هر کشور است. هدف مطالعه حاضر ارزیابی تغییرات کیفی آب سد ارس در دو ایستگاه ورودی و خروجی به مخزن سد طی دوره مطالعاتی سال آبی ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ است. در این مطالعه طی هشت مرحله ۱۶ نمونه آب از ورودی و خروجی برداشت شد و پارامترهای کیفی آب مورد واکاوی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که سد ارس به عنوان یک واحد ته­ نشینی عمل می ­کند. طبق نتایج بیشترین مقدار مجموع کلیفرم، BOD۵، نیترات و فلزات سنگین از جمله سرب، آرسنیک و کادمیوم به ترتیب معادل (MPN/۱۰۰ml) ۰/۰۱، ۰/۰۳، ۰/۰۰۸، ۹، ۱۸۰۰۰ میلی گرم بر لیتر و متوسط میزان EC در ورودی و خروجی سد به ترتیب معادل ۱۲۷۹/۳ و ۱۳۹۶/۴ میکروزیمنس بر سانتی­متر بود. افزایش EC می‎تواند ناشی از تاثیر تبخیر و نیز ورود جریان­های آلوده کننده باشد. به منظور ارزیابی تمایل آب به رسوب­ گذاری یا خوردگی از شاخص­های LSI و RSI استفاده شد. طبق نتایج به دست آمده مشخص شد که رسوب­ گذاری پدیده غالب در این سد است. در نهایت از شاخص IRWQISC برای تعیین وضعیت کیفیت آب سد ارس استفاده شد که طبق شاخص مذکور وضعیت کیفیت آب این سد در طبقه متوسط تا نسبتا بد قرار دارد.

کلیدواژه ها:

آلودگی آب ، WQI ، رسوب گذاری ، مخزن سد ، شمال غرب ایران