بررسی ویژگی های سبکی شعر حاذقه هروی

حاذقه هروی یکی از شاعران معاصر افغانستان است که در سال ۱۳۰۰ ه.ش در روستای کشکک ولایت هرات متولد شد. از ویکلیات دیوانی به جا مانده است که شامل ۳۶۰ غزل، ‎۱۹ مثنوی، ۵ ترجیع بند، ۳۰ مسدس، ۱۶ مخمس و ۱۰۷ رباعی است. درپژوهش حاضر به سبک شناسی اشعار حاذقه هروی در سه سطح زبانی، ادبی و فکری پرداخته شده است. این پژوهش بر آناست تا با ارائه نمونه هایی از شعر حاذقه، باب آشنایی با این شاعر افغانستانی را برای علاقه مندان بگشاید و به شناخت زیبایی هاو ظرافت های شعری، ویژگی های زبانی، جهان بینی و نوع نگرش و ویژگی های سبکی شعر حاذقه بینجامد. همچنین شناساییجایگاه شاعری حاذقه در میان دیگر شاعران معاصر ادبیات فارسی از اهداف این پزوهش است. پژوهش حاضر، به روشکتابخانه ای به انجام رسیده و به شیوه توصیفی -تحلیلی و ارائه آمار به تبیین مطالب پرداخته شده است. اثر مورد مطالعه دراین پژوهش کلیات دیوان حاذقه هروی است که دکتر عفت مستشارنیا در سال ۱۳۹۸ تصحیح نموده در انتشارات امید رهاویدر تهران به چاپ رسیده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که برجسته ترین ویژگی های زبانی شعر حاذقه عبارتند از:بسامد بالای واژگان محلی. انواع تکرار انواع جناس و قافیه های بدیعی. از برجستگی های ادبی آن می توان به بسامد بالای تضاد،مراعات النظیر اعداد و تنسیق الصفات، اضافه تشبیهی، تشبیه مرسل، مفصل، مفرد، بلیغ، تشبیه حسی به حسی و عقلی بهحسی و همچنین استعاره مصرحه مجرده و استعاره مکنیه کنایه از مصدر و کنایه از صفت اشاره کرد. مهم ترین مشخصه هایفکری شعر حاذقه شامل موضوعات فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و تاریخی، موضوعات عرفانی و تعلیمی دعوت به اتحاد وهمدلی و رویکرد خاص وی به مسائلی چون مسئله زن، عشق، دانش اندوزی، اخلاق، خانواده و زندگی روزمره می شود.

کلیدواژه ها:

شعر معاصر افغانستان ، حاذقه هروی ، سبک شناسی شعر ، سطح زبانی ، سطح ادبی ، سطح فکری