شیمی کانی و دما-فشارسنجی پریدوتیت های افیولیت دالامپر (شمال شرق اشنویه): رهیافتی بر تحولات پتروژنتیکی و جایگاه زمین ساختی

افیولیت دالامپر بخش ناشناخته ای از افیولیت نئوتتیس است و در شمال غرب ایران بین افیولیت های پیرانشهر و سلماس در داخل کمربند دگرگونی سنندج - سیرجان قرار دارد. واحدهای سنگی منطقه شامل پریدوتیت های سرپانتینیتی شده، بازالت بالشی، گابروها، سنگ آهک پلاژیک و رادیولاریت همراه با واحدهای رسوبی-آتشفشانی هستند. این واحدهای سنگی در بیشتر نقاط به صورت تکتونیکی و آمیزه رنگین در هم آمیخته شده اند. پریدوتیت های مجموعه تحت تاثیر دگرسانی گرمابی به صورت کامل و یا بخشی با سرپانتینیت جایگزین شده اند. ساختارهایی مانند جهت یافتگی، کشیدگی و خمیدگی در بلورها نشان می دهد که پریدوتیت های دالامپر در شرایط گوشته بالایی پدید آمده اند و سپس در محیط قاره ای جایگیری کرده اند. داده های به دست آمده از تجزیه نقطه ای بیانگر میزان بالای فورستریت الیوین (Fo) برابر با ۹۰-۹۲ است. مقایر بالای Mg# در پیروکسن ها بیانگر درجه بالای ذوب بخشی و ماهیت تهی شده این سنگ ها است. اسپینل ها دارای عدد منیزیم Mg# بین ۶۴ تا ۶۸، مقادیر بالای عدد کروم Cr# (۷۷-۸۳) و محتوای پایین TiO۲ هستند که نشان دهنده خاستگاه گوشته ای تهی شده آنهاست. دما-فشارسنجی الیوین-اسپینل و ارتوپیروکسن-کلینوپیروکسن در هارزبورژیت ها دمای تعادل ۹۶۷ تا ۱۱۰۰ درجه سانتی گراد در فشار ۲۸ کیلوبار را نشان می دهد که نشانگر حضور این سنگ ها در محدوده اسپینل پریدوتیت است. داده های شیمی کانی در پریدوتیت های دالامپر نشان دهنده آن است که این پریدوتیت ها در یک محیط بالای پهنه فرورانشی به وجود آمده اند.

کلیدواژه ها:

:شیمی کانی ، ذوب بخشی ، گوشته پسماندی ، زون فرا فرورانش ، دالامپر