تاثیر کاربرد برگی منابع مختلف کودی نانو کلات ( نیتروژن و پتاسیم) و کودهای شیمیایی (اوره و نیترات پتاسیم) بر عملکرد و خواص کیفی روغن زیتون رقم ̓ زرد̒

محدوده وسیعی از ترکیبات کودی با فرمول ها و کارایی های مختلف در بازارهای جهانی موجود می باشد. علاوه بر کودهای شیمیایی مرسوم، کودهای کمپلکس شده آلی در ابعاد نانو به عنوان یک نوآوری در بخش تغذیه کشاورزی محسوب می شوند. بنابراین، برای ارزیابی تاثیر چنین کودهایی در کشت و کار زیتون پژوهشی طی دو سال متوالی ۱۳۹۸ تا ۱۳۹۹ در یک باغ تجاری انجام گرفت. تیمارهای تغذیه شامل پنج تیمار از ترکیب عناصر نیتروژن و پتاسیم با دو منبع کودی نانو کود (نانو کود کلات نیتروژن و نانو کود کلات پتاسیم nano-NK) و کود شیمیایی (اوره و نیترات پتاسیم NK) بود. مقدار کود استفاده شده از هر دو منبع شامل دو سطح از غلظت های ۰۲/۱ و ۸۱/۰ گرم در لیتر (N۱K۱  و nano-N۱K۱) و ۳۶/۱ و ۰۸/۱ گرم در لیتر (N۲K۲ و nano-N۲K۲) به ترتیب نیتروژن و پتاسیم خالص بود که در چهار مرحله تورم جوانه، قبل از شکوفایی گل آذین، سخت شدن هسته میوه و بعد از برداشت کنسروی میوه روی درختان محلول پاشی برگی شد. درختان شاهد در همان مراحل زمانی با آب محلول پاشی شدند. نتایج نشان داد که درختان تحت تیمار N۲K۲ دارای بالاترین عملکرد (۴۳/۳۶ کیلوگرم) بودند. از نظر محتوای عناصر معدنی هر دو فرم کاربردی کود منجر به افزایش غلظت عناصر نیتروژن و پتاسیم برگ در دو زمان اندازه گیری یعنی مراحل سخت شدن هسته میوه و بعد از برداشت کنسروی میوه در مقایسه با درختان شاهد شدند. بیشترین مقدار کلروفیل برگ مربوط به تیمار nano-N۱K۱ با میانگین به ترتیب ۶۰/۲ و ۴۸/۲ میلی گرم بر گرم وزن تر در دو زمان اندازه گیری بود. تیمار  nano-N۱K۱در مرحله سخت شدن هسته میوه و تیمار nano-N۲K۲ در مرحله بعد از برداشت کنسروی میوه باعث افزایش مقدار کربوهیدرات برگ به ترتیب ۳۹/۱ و ۴۸/۱ برابر بالاتر از تیمار شاهد شد. تیمار nano-N۱K۱ با وجود عملکرد کمتر، نه تنها باعث افزایش درصد روغن شد بلکه منجر به بهبود خصوصیات کیفی روغن (اسیدچرب آزاد، ارزش پراکسید، شاخص های K۲۳۲، K۲۷۰ و رنگیزه های روغن)، محتوای فنل کل، آنتی اکسیدان و پروفایل اسید چرب نیز گردید. با توجه به نتایج به دست آمده، در مجموع عملکرد میوه تحت تاثیر تیمار کودهای اوره و نیترات پتاسیم در غلظت بالاتر و ویژگی های کیفی روغن زیتون متاثر از تیمار با غلظت پائین تر نانو کلات قرار گرفت.

کلیدواژه ها:

پروفایل اسید چرب ، تغذیه برگی ، زیتون ، ظرفیت آنتی‎اکسیدان