تاثیر نانوورقه گرافن اکسید بر پرآوری و ریزغده زایی درون شیشه ای در سیب زمینی رقم ̓آگریا̒

گرافن، نوع جدیدی از نانومواد برپایه کربن است که دارای خواص فیزیکی منحصر به فرد بوده و کاربردهای بیولوژیکی بالقوه مهمی دارا می باشد. نانوورقه گرافن اکسید (NGO)۶ پتانسیل زیادی در جهت بهبود عملکرد گیاهان در زمینه های مختلف نشان داده است. از تکنولوژی تولید ریزغده نیز به عنوان ابزاری برای کاهش زمان لازم به منظور تولید منابع اقتصادی گیاه، افزایش کیفیت غده های بذری و تولید ریزغده در تمام طول سال استفاده می شود. هدف از این مطالعه ارزیابی تاثیر NGO بر بهبود پرآوری و ریزغده زایی سیب زمینی رقم ̓آگریا̒ در شرایط درون شیشه ای بود. بدین منظور ریز نمونه های تک گره حاصل از گیاهچه های درون شیشه ای عاری از ویروس روی محیط کشت موراشیگ و اسکوگ تغییر یافته (MS)، دارای چهار غلظت نانوورقه گرافن اکسید (NGO) (صفر، ۲۵، ۵۰ و ۷۵ میلی گرم بر لیتر) در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار کشت و نگهداری شد و شاخص های پرآوری یادداشت برداری شد. سپس ریز نمونه های تک گره به محیط کشت MS با چهار غلظت NGO (صفر، ۲۵، ۵۰ و ۷۵ میلی گرم بر لیتر) انتقال یافت و به مدت دو ماه در شرایط تاریکی کامل نگهداری شدند، سپس شاخص های تولید ریز غده اندازه گیری شد. نتایج آزمایش نشان داد که غلظت های مختلف NGO در هر دو مرحله پرآوری و ریز غده زایی، تاثیر معنی داری بر روی همه صفات داشت. بین غلظت های مختلف NGO، ۷۵ میلی گرم برلیتر غلظت ایده آل برای برخی از صفات پرآوری از جمله طول و عرض برگ و وزن ترگیاهچه بود. تعداد برگ و ظهور شاخساره نیز به ترتیب در غلظت های ۵۰ و ۲۵ میلی گرم بر لیتر NGO تحت تاثیر اثرات مثبت آن قرار گرفتند. کاربرد ۲۵ میلی گرم بر لیتر NGO، بهترین غلظت برای تمام صفات ریزغده زایی بجز وزن ریزغده بود. اگرچه این آزمایش بدون استفاده از تنظیم کننده های رشد انجام شد اما افزودن NGO به محیط کشت موجب افزایش عملکرد پرآوری و ریزغده زایی گردید. نتایج این پژوهش نشان داد، غلظت های ۵۰ و ۷۵ میلی گرم بر لیتر NGO ایده آل ترین غلظت برای مرحله پرآوری و ۲۵ میلی گرم بر لیتر NGO مطلوب ترین در مرحله ریزغده زایی می باشند. بنابراین می توان NGO را به عنوان ابزاری برای ریزازدیادی کارآمد و افزایش کمیت و کیفیت غده های بذری سیب زمینی استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

پرآوری ، ریزغده ، سیب زمینی ، کشت بافت ، نانوذرات