افسانه سیاه گالش در فرهنگ گیلان (مطالعه موردی: غرب و شرق گیلان)

افسانه ها، اسناد مردم شناختی ارزشمندی هستند که ژرف ساخت های فرهنگی و نیز خرده فرهنگ ها در آنها قابل تحلیل است. افسانه های ایرانی، بازتاب استمرار یک سنت قدیمی در فرهنگ و زبان این ناحیه جغرافیایی پهناور است که در فراسوی مرزهای ایران کنونی گسترش یافته است. در گیلان دورگه قوم بومی به نام گیل و تالش وجود دارد. یکی از افسانه های کهن مردم شرق و غرب گیلان سیاه گالش است. او هم از چوپان و هم از دام ها حمایت می کند و در عین حال فرد خاطی را کیفر می دهد. در واقع سیاه گالش حافظ نظام دامداری در گیلان است. سیاه گالش بازمانده افسانه مخصوص تمدن گیلانی (املش، مارلیک و تالش) است و به نوبه خود در فرهنگ امروز، نماد ذهنی نیازهای مادی مردمی است که معیشتشان مبتنی بر دامداری و شبانی است. مقاله حاضر با هدف مطالعه تطبیقی، تحقیق میدانی افسانه سیاه گالش میان تالشان غرب و گالشان شرق گیلان صورت گرفته است و وجوه اشتراک و افتراق در باورهای مردم دو سوی گیلان را برای اولین بار مورد بررسی و کنکاش قرار داده است.

کلیدواژه ها:

افسانه ، سیاه گالش ، گالش ، تالش ، گیلان