بررسی آثار کنترل فرسایش بادی در بوم های بیابانی(مطالعه موردی: استان اصفهان)

بیابان زایی بعد از دو چالش تغییر اقلیم و کمبود آب شیرین به عنوان سومین چالش مهم جامعه جهانی در قرن ۲۱ به شمار می آید، به طوری که بر اساس گزارش های سازمان های بین-المللی یک ششم جمعیت، سه چهارم اراضی خشک و یک سوم خشکی های جهان به مساحت ۵ میلیارد هکتار در۱۱۰ کشور جهان در معرض پدیده بیابان زایی است. طبق آمار موجود در اثر فرسایش بادی سالانه حدود یک هزار میلیارد ریال خسارت به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر منابع طبیعی کشور وارد می شود. این پژوهش که به روش اسنادی تدوین شده به بررسی کنترل فرسایش بادی و نتایج حاصل از آن در استان اصفهان می پردازد. از مساحت 7/10 میلیون هکتاری استان اصفهان، 2/3 میلیون هکتار معادل30% سطح آن را اراضی بیابانی تشکیل داده که به طور عمده در بخش های شمالی و شرقی آن پراکنش دارند. این اراضی مشتمل بر 16 کانون بحرانی فرسایش بادی می باشند که 1092 هزار هکتار از بیابان های استان را در برمی گیرد. اداره کل منابع طبیعی استان اصفهان، از سال 1349 با توجه مسائل و مشکلاتی که به دلیل پدیده بیابان زایی ایجاد شده بود، اولین اقدامات خود را در جهت مقابله با بیابان زایی آغاز نمود که تاکنون ادامه داشته و بر اساس ارزیابی های انجام شده، منجر به ایجاد جنگل تاغ با وسعت 300 هزار هکتار از شهرستان نایین تا مرز استان قم شده است. از مهم ترین نتایجی که فعالیت های مذکور در مناطق بیابانی استان بر جای نهاده می توان به کاهش طوفان های گرد و غبار، حفاظت تأسیسات صنعتی، اقتصادی و استراتژیک و کاهش خسارات وارده به آن ها (42422 واحد)، رونق کشاورزی (38000 هکتار)، حفظ خطوط مواصلاتی (1000 کیلومتر)، حفاظت از مناطق شهری و روستایی (236 مورد)، تلطیف هوا و کاهش آلودگی اشاره نمود.

کلیدواژه ها:

اصفهان ، بوم بیابانی ، کنترل ، فرسایش بادی