کاهش مصرف انرژی درساختمان ها و پاسداشت محیط زیست طبیعی با بهره گیری از معماری بومی در کویر

در کشور ما ایران، به علت دارا بودن چهاراقلیم متفاوت گرم ومرطوب، گرم و خشک، معتدل و مرطوب و سرد، معماری های متفاوتی (به ویژه در سبک مسکن بومی) هماهنگ با اقلیم به وجود آمده است که در ساخت این محیط ها به کارگیری مصالح و مواد بومی که کمترین تاثیر نامطلوب برمحیط دارند و همچنین کاهش میزان انرژی مصرفی با استفاده از مصالح محلی، موجب پایداری محیط زیست و افزایش دوام بناها گردیده اند. در طراحی بافت های کهن، گذرگاه ها، ساباط، محله ها و راسته ها، ملحوظ نمودن شرایط اقلیمی را مد نظر قرار داده اند. ساکنین شهر تاریخی سمنان نیز در طول تاریخ چندهزار ساله خود در مسیر راه ابریشم، به مانند تمام ساکنین مناطق ایران، در معماری و شهرسازی خود چنین مسائلی را رعایت نموده اند که نمونه های برجامانده از بناهای تاریخی، گواهی بر این ادعا خواهد بود. خصوصیات اقلیمی این شهر که در حاشیه کویر مرکزی ایران واقع شده - وجود ساعات آفتابی بالا، بادهای شدید در فصول مختلف سال، گردوغبار محلی و ... موجب شده تا بناهای منطقه همساز با اقلیم در نظر گرفته شود. در این مقاله با استفاده از اطلاعات موجود هواشناسی منطقه و نیز دریافت های علمی و عینی دیگر چون پایداری معماری و بهره گیری مناسب از انرژی های موجود، مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج حاصل نشان می دهد که مردم شهر سمنان در طول سالیان دراز در ساخت بناهای خود به موارد اقلیمی چون جهت وزش بادهای غالب و زاویه تابش خورشید و مدت زمان آن توجه نموده اند. همچنین براساس معیارهای معماری همساز با محیط زیست و اقلیم، معماری سنتی در شهر تاریخی قومس (سمنان) معماری همراه و همزیست با محیط زیست طبیعی و پایدار می باشد.

کلیدواژه ها:

معماری پایدار ، محیط زیست ، اقلیم ومعماری ، معماری سنتی سمنان ، مصرف انرژی