بررسی مفهوم فضا درمعماری مساجد اسلامی ایران با تأکید بر نمادگرایی

بناهای مذهبی، همواره مورد احترام و توجه ملل و اقوام مختلف در طول تاریخ بوده است، و به لحاظ همین اهمیت، پیوسته کاملترین تجربه های هنری هنرمندان برجسته هر دوره تاریخی در خدمت معماری و تزئین نقوشبه کار رفته در احداث چنین اماکنی بوده است. این علاقه و توجه و بذل سرمایه های مادی و معنوی، نه از باب منافع اقتصادی و اغراض مادی، بلکه بر مبنای کشش و علاقه ای قبلی بر اساس گرایش فطری مردم بهمکاتب الهی بروز کرده است. . فضا یکی از صریح ترین نمادهای وجود است.درک انسان از فضای اجتماعی و شخصی جنبه مهمی از استفاده از فضا به شمار میرود. توجه به معماری مساجد خود دریچه ای است برای شناختعظمت معماری به کار رفته در بنای مساجد بزرگ تاریخی، بویژه آن که در معماری و کاشی کاری بناها، مظاهر معنوی و مفاهیم والای مذهبی چهدر انتخاب رنگ و چه در انتخاب شکل و فرم بسیار ماهرانه تلفیق شده اند، و فضایی به وجود آورده اند که انسان شیفته معنویت را به سوی خود میخواند.این پژوهش سعی بر بررسی مفهوم فضا و قداست آن دربناهای مذهبی و متبرکه وتأثیرات آن بر معماری دارد.لذا در این راستا ازروش کتابخانه ای و اسنادی به گردآوری اطلاعات پرداخته و برای ارزیابی یافته ها از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است که -باتوجه به کثرت مساجد اسلامی در ایران،به عنوان نمونه،مسجد شیخ لطف الله اصفهان مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش شناسایی هرچه بهتر فضاهای مادی از معنوی و به کارگیری مفاهیم قرآنی در معماری مساجد اسلامی ایران میباشد.

کلیدواژه ها:

معماری اسلامی ، مساجد ایران ، فضای معماری ، اماکن مذهبی ، نمادگرایی