ارزشگذاری اقتصادی منابع آب با استفاده از سیستم ارزیابی و برنامه ریزی WEAP (مطالعه موردی: رودخانه ماسوله)

با توجه به رشد جمعیت، نیاز به غذای بیشتر، ارتقاء سطح بهداشت و رفاه عمومی و گسترش صنعت، منابع آب تجدید شونده کشور رو به کاهش است. بخش زیادی از نیاز آبی در اطراف رودخانه ماسوله -با وجود آبدهی بالای این رودخانه- از سد سفیدرود و مقدار قابل توجهی از آب زیرزمینی تامین می شود که در نهایت به تالاب انزلی منتهی می گردد. قسمتی از مازاد این آب دچار تلفات و تبخیر و یا به سیلاب تبدیل می شود.نرم افزار WEAP مدلی برای شبیه سازی میزان جریان و تقاضای آب در آینده، شامل سیستم عرضه و تقاضای آب را ارائه می دهد.در این سیستم قوانین مرتبط با منابع آب مانند آبهای سطحی و زیرزمینی، تقاضای آب، مصرف مجدد آب، تصفیه و انتقال فاضلاب و همچنین برآورد ارزش واقعی منابع آب و ارزشگذاری آنها بررسی می گردد. در جهت برنامه ریزی و مدیریت منابع آبی منطقه مورد مطالعه، سناریوهای مختلفی تا سال 2035 در محیط نرم افزار شبیه سازی شد. داده های مربوط به جریان رودخانه ماسوله و همچنین نقاط تقاضا بر اساساستانداردهای نرم افزار وارد گردید و میزان مصرف آب برای 25 سال بررسی شد.در مدل طراحی شده مشخص گردید که در مدت 25 سال میزان کمبود نیاز آب روستایی از 27/76 میلیون مترمکعب به 32/67 افزایش و کمبود نیاز آب کشاورزی از 153 میلیون مترمکعب به 96/6 کاهش می یابد. همچنین در این تحقیق براساس داده های اقتصادی موجود، قابلیت نرم افزار برای ارزشگذاری اقتصادی ارزیابی گردید. نتایج به دست آمده از مدل طراحی شده نشان داد که در بحث اقتصادی میزان سود، حدود 28 دلار برای هر مترمکعب در سال 2011 و 29/5 دلار در سال 2035 می باشد. در مقایسه هزینه بین سناریوهای مختلف، سناریوی تغییر اولویت منبع تامین کننده نیاز آب کشاورزی کمترین ( 24 دلار) و سناریوی رشد جمعیت بیشترین ( 29 دلار) سود در هر مترمکعب را ارائه می دهد.

کلیدواژه ها:

ارزشگذاری اقتصادی ، رودخانه ماسوله ، سیستم ارزیابی و برنامه ریزی آب WEAP