بررسی اثر آرایش کاشت بر عملکرد و اجزاء عملکرد کمی گیاه دارویی زنیان Trachyspermum copticum

شناخت شرایط مطلوب برای رشد بهینه و شناسایی عواملی که در تغییرات کمی و کیفی گیاهان دارویی موثر هستند می تواند راهگشای تولید بهتر و بیشتر بدون نیاز به مصرف نهاده های اضافی باشد.به منظور استفاده مطلوب از کلیه عوامل و نهاده های تولید، تراکم گیاه اهمیت خاصی دارد. انتخاب تراکم مناسب بوته بر پایه عوامل گیاهی مانند اندازه بوته، قابلیت پنجه زنی و عوامل محیطی از قبیل تابش خورشید، رطوبت و حاصلخیزی خاک استوار باشد. تراکم مطلوب تراکمی است که در نتیجه آن کلیه عوامل به طور کامل مورد استفاده گیاه قرار گیرد و در عین حال رقابت کاهش پیدا کند .تراکم گیاهی نیزاز عوامل مهم تعیین کننده تولید محسوب می شود. به منظور بررسی آرایش کاشت بر عملکرد و اجزاء عملکرد گیاه دارویی زنیان آزمایشی در سال زراعی 91-1390 در مزرعه آموزشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زهک از توابع شهرستان زابل انجام شد. در این آزمایش از طرح فاکتوریل درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار استفاده شد. تیمارهای آزمایش شامل: فاصله بین ردیف های کاشت (60، 45، 30، 15) و فاصله بوته روی ردیف (5، 10، 15، 20) در نظرگرفته شد. اعمال فاصله ردیف ها و فاصله بوته بر روی ردیف بعد از اینکه گیاه در مرحله 4 برگی رسید انجام گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که آرایش کاشت (تراکم گیاهی) به طور معنی داری بر عملکرد و اجزاءعملکرد گیاه دارویی زنیان تأثیر گذاشت. با کاهش تراکم باعث افزایش تعدادچتر در گیاه رسیدن نور بهتر به کانوپی، استفاده گیاه از منابع طبیعی رشد رویشی گیاه افزایش یافته یعنی تعداد شاخه، تعداد چتردر بوته و تعداد دانه در چتر در گیاه زیاد شده و با ایجاد فتوسنتز بیشتر در برگ ها و انتقال مواد آسمیله بیشتر به دانه ها شده و باعث افزایش وزن دانه می گردد. نهایتا عملکرد دانه افزایش می یابد.

کلیدواژه ها:

زنیان ، فاصله بوته روی ردیف ، فاصله بین دو ردیف ، اجزای عملکرد