قابلیت خاک واگرا در نگهداشت فلز سنگین سرب

خاکهای واگرا درمهندسی ژئوتکنیک به عنوان خاک مسئله دارشناخته میشوند خاک واگرا طبق تعریف خاکی است که درآب ساکن و بدون نیاز به گرادیان هیدرولیکی پراکنده و معلق میشود این پراکندگی خاک امکان ایجادفرسایش و ابشویی درکاربردهای مهندسی ژئوتکنیک رافراهم می کند علت پدیده ی واگرایی میزان زیادکاتیون سدیم جذب شده توسط بارمنفی پولک رسی نسبت به کل کاتیونهای موجوددرلایه ی دوگانه می باشد باوجود مطالعات وسیعی که درزمینه رفتار ژئوتکنیکی خاکهای واگرا انجام شده درزمینه رفتارژئوتکنیک زیست محیطی این خاکها تحقیقات بسیارمحدودی انجام شده است این درحالی است که دربرخی مناطق استفاده ازخاکهای واگرا به عنوان خاک رسی بستر مراکز دفن مهندسی زباله اجتناب ناپذیر است دراین مطالعه قابلیت جایگزینی کاتیونهای موجوددرخاک واگرا باتاکید برکاتیون سدیم توسط کاتیون سرب دوظرفیتی درلایه دوگانهی خاک واگرای طبیعی موردمطالعه آزمایشگاهی قرارگرفته است دراین راستا آزمایشهای تعیین نوع و غلظت کاتیونهای لایه دوگانه جذب و ظرفیت بافرینگ انجام شده است نتایج حاکی ازآن است که کاتیونهای موجود درنمونه های طبیعی واگرا به خصوص یون سدیم به خوبی توسط کاتیون سرب دوظرفیتی جایگزین شده و خاک واگرا قابلیت ویژه ای درنگهداشت فلزسنگین سرب دارد به بیان دیگر دراندرکنش خاک واگرای طبیعی با آلاینده های فلزسنگین ازیک سوساختارپراکنده ی خاک سبب حصول سطح مخصوص بیشتر شده و ازسوی دیگر تمایل کاتیون سدیم برای جایگزینی بایون فلز سنگین موجب افزایش عملی قابلیت بافرینگ خاک میشود براین اساس درصورت درنظرگیری تمهیدات کافی برای ممانعت ازفرسایش خاک واگرا میتوان ازاین خاک مسئله دار به عنوان لایه های حفاظتی درمراکزدفن مهندسی زباله استفاده نمود

کلیدواژه ها:

خاک واگرا ، جذب آلاینده ی فلزسنگین ، سرب ، ظرفیت بافرینگ