مکان یابی دقیق ناحیه کروموزومی کنترل کننده تحمل به شوری روی کروموزوم 1 در برنج

برنج غذای اصلی بیش از نیمی از مردم دنیا را تشکیل می دهد و به طور کلی برنج را جزء گیاهان حساس و نیمه حساس به شوری طبقه بندی می کنند. با توجه به امکان گسترده کشت برنج در نواحی ساحلی و محدودیت های شوری، تنوع ژنتیکی موجود برای تحمل به شوری زمینه ساز بهره گیری جهت ایجاد ارقام جدید و متحمل به استفاده از ژرم پلاسم متحمل نظیر Pokklai می باشد . در این راستا یک مکان کروموزومی بزرگ اثر (Saltol) که در تنظیم جذب سدیم، جذب پتاسیم، نسبت سدیم به پتاسیم و تحمل به شوری در مرحله گیاهچه در برنج مؤثر است در نسل F8 تلاقی Pokkali×IR29 شناسایی شد که حدود 64/3 تا 80/2 درصد از تنوع فنوتیپی را برای نسبت سدیم به پتاسیم توجیه کرد . این بررسی با هدف اعتبارسنجی و اشباع ناحیه کروموزومی کنترل کننده تحمل به شوری در برنج(Saltol)، در مرکز تحقیقات بین المللی برنج (IRRI) از 1384 تا 1386 اجرا گردید. با استفاده از 10 نشانگر ریزماهواره و EST-SSR و جمعیت لاین های نسبتاً ایزوژن BC3F4 حاصل از تلاقی Pokkali×IR29 ناحیه Saltol در کروموزوم 1 برنج در محدوده ای در حدود 14 سانتی مورگان اشباع گردید. با استفاده از اطلاعات ژنوتیپی 2000 فرد تصادفی از نسل BC3F4 در سطوح شوری 12 و 16 دسی زیمنس بر متریک QTL در مکانی تقریباً یکسان مشاهده شد که به ترتیب 18 و 24 درصد از تغییرات امتیاز تحمل به شوری را توجیه کرد . بر اساس یافته های این پژوهش مکان احتمالی Saltol در طولی حدود 1/2 سانتی مورگان در روی کروموزوم 1 قرار داشته که ناحی ه ای در حدود 350 کیلوباز می باشد و با نشانگرهای RM3412 ،RM8094 و CP6224 احاطه شده است . در ادامه نقشه یابی دقیق تر این ناحیه امکان ایزوله کردن ژن های مؤثر بر تحمل به شوری را فراهم خواهد ساخت.

کلیدواژه ها:

مکان یابی دقیق ، ناحیه کروموزومی ، تحمل به شوری و برنج