بررسی مؤلفه های کالبدی مؤثر بر اجتماع پذیری فضای تئاتر شهر تهران

فضاهای شهری بخشی از فضاهای باز و عمومی شهرها هستند که به نوعی تبلور ماهیت زندگی جمعی می باشند، یعنی جایی که شهروندان در آن حضور دارند. فضای شهری صحنه ای است که داستان زندگی جمعی در آن گشوده می شود. یکی از مهمترین ابعاد و ویژگی های فضاهای عمومی ایجاد فرصت های لازم جهت تعاملات اجتماعی می باشد. هنگامی که مردم با سایر افراد تعامل می کنند، رابطه ی قوی تری با مکان و جامعه ی خود احساس می نمایند، اما متاسفانه همزمان با ورود خودرو به عرصه های شهری، انسان با تنش های عصبی و روحی و آسیب های اجتماعی بسیاری رو به رو شده است و شهرها متأسفانه به فضایی برای تلاش دسته جمعی شهروندان با هدف در فضای شهری حضور نداشتن تبدیل شده است ، چرا که تجربه شهروندان از فضاهای شهری در کشور ما چیزی بیش از محورهای ارتباطی و یا تجاری غیر مجهز نیست! ، به بیانی دیگر رابطه ی شهروند با فضای شهری جز، برای نیاز های ضروری نمی باشد. به همین منظور اجتماع پذیری فضاهای شهری دغدغه اصلی پژوهش حاضر است. با این پیش زمینه تلاش می شود با استفاده از اجتماع پذیری و آمیختن آن با کیفیت های فضای شهری، زمینه ی لازم را برای گپ و گفتگو، تعامل چهره به چهره، حق انتخاب، مکث و توقف و ... را در فضای شهری فراهم آورد. در این راستا محدوده تئاتر شهر تهران به عنوان نمونه موردی انتخاب شد زیرا در حالی که تئاتر شهر در محدوده مرکزی شهر تهران واقع شده است و حجم رفت و آمد افراد در این محدوده بسیار زیاد است، اما روز به روز شاهد کمتر شدن تعاملات اجتماعی هستیم. به همین منظور سعی شد که معیارهای کالبدی مؤثر بر اجتماع پذیری شناسایی شوند . برای این کار ضمن بهره گیری از مطالعات اسنادی و کتابخانه ای، با انجام مصاحبه و همچنین با تهیه پرسشنامه به سؤالات پژوهش پاسخ داده شده است. نتایج حاصل شده طی این تحقیق نشان می دهد که با بهره گیری از مؤلفه های نفوذ پذیری و دسترسی مطلوب، ورودی های دعوت کننده و خوانایی به عنوان مؤلفه های کالبدی مؤثر ، اجتماع پذیری فضاهای جمعی تقویت می شود و این معیارها به پدید آوردن فضا های شهری موفق اجتماع پذیر با وجود تعاملات اجتماعی بالا کمک می کنند.

کلیدواژه ها:

فضای شهری ، اجتماع پذیری ، کالبد ، تعاملات اجتماعی ، تئاتر شهر تهران