اثرات تنش خشکی روی تغییرات پروتئین و آنزیم ضد اکسنده کاتالاز در پنج رقم گندم دوروم

تنش خشکی یک تنش غیر زنده است که سبب ایجاد واکنشهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیک متفاوتی در گیاهان می گردد. به همین منظور آزمایشی جهت بررسی اثر تنش خشکی بر فعالیت آنتی اکسیدانتی و محتوای پروتئین محلول کل برگهای پنج رقم گندم دوروم در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) در سال 1389 اجرا گردید. ارقام گندم دوروم (سمیره، کرخ، دنا، آریا، D-79-15) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شش تکرار و در دو شرایط نرمال و تنش آبی کشت شده و در مرحله پنج برگی نمونه گیری جهت اندازه گیری مقدار پروتئین محلول و فعالیت آنزیم کاتالاز صورت گرفت. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین نشان داد که میزان پروتئین محلول کل در مجموع تمام ارقام در اثر تنش خشکی بطور معنی داری از 6/44 میلی گرم بر گرم ماده خشک در شرایط نرمال به 7/67 میلی گرم بر گرم ماده خشک در شرایط تنش (افزایش 14/5 درصد) افزایش یافت. از نظر میزان پروتئین محلول در مجموع دو شرایط رقم سمیره بالاترین و رقم D-79-15 کمترین مقدار را شامل بود. اثر متقابل رقم × تنش برای پروتئین کل معنی دار شد. رقم آریا در شرایط تنش بالاترین مقدار پروتئین را دارا بود، این در حالی است که رقم آریا در شرایط نرمال حاوی کمترین مقدار پروتئین بود که می تواند بیانگر انعطاف پذیری رقم آریا در پاسخ به تنش و به طبع آن مقاومت بالا در برابر تنش خشکی باشد. مقایسه میانگین و نتایج تجزیه واریانس فعالیت آنزیم ضد اکسنده کاتالاز نشان داد که در رقم های D-79-15، کرخه و سمیره نسبت به رقم های آریا و دنا در اثر تنش خشکی فعالیت ضد اکسندگی کاتالاز کاهشی بود. رقم آریا بیشترین فعالیت آنزیم کاتالاز را در برابر تنش خشکی از خود نشان داده و رقمی مقاوم در برابر تنش خشکی می تواند محسوب شود. همچنین تحت شرایط تنش خشکی فعالیت آنزیم کاتالاز نسبت به حالت بدون تنش افزایش نشان داد.

کلیدواژه ها:

گندم دوروم ، تنش ، پروتئین ، کاتالاز