بررسی تاثیر تحولات شاخصهای منتخب فرهنگی بر رشد اقتصادی در ایران الگوی خود رگرسیون با وقفههای توزیع شده ARDL

در حوزه مسائل رشد و توسعه اقتصادی، تحلیلی تحولات فرهنگی جامعه از جایگاه ویژهای برخوردار است.شاخصهای فرهنگی میتواند هم به عنوان عاملی درون زا و هم عاملی برون زا از طریق تاثیر بر عوامل تولید (خصوصا عامل انسانی) در رشد اقتصادی نقش داشته باشد. بررسی تحولات اقتصادی بدون توجه به مقوله توسعه فرهنگی امکان پذیر نیست. در ادبیات اقتصادی، امروزه سرمایه محدود به سرمایههای فیزیکینیست؛ بلکه شامل سرمایههای انسانی، فرهنگی، اجتماعی و طبیعی نیز میشود. مقاله حاضر، ابتدا به تحلیل وضع موجود برخی شاخصهای فرهنگی و روند تحولات آن در ایران پرداخته، سپس به چگونگیتاثیرگذاری این شاخصها بر رشد اقتصادی در ایران پرداخته است. هدف این مقاله تبیین و بررسی میزان تاثیرگذاری برخی شاخصهای فرهنگی بر رشد و توسعه اقتصادی در ایران طی سال ها ی ۱۳۵۴-۱۳۸۷ به روش الگوی خود رگرسیون با وقفههای توزیع شده ARDL می باشد . در این راستا از شاخص هائی همچون سطح دانش و سواد، نرخ خالص ازدواج، میزان استفاده از ظرفیت سینما، مطبوعات و هنجارهای اجتماعی، که شاخصهای منتخب تاثیر گذار فرهنگی بر عامل انسانی تولید و در نتیجه رشد اقتصادی بوده در مدل استفاده شده است. آزمون مدل طی سه مرحله انجام گردید: تحلیل پویا، تحلیل بلند مدت و آزمون تصحیح – خطا یا ECM آزمون ثبات مدل نیز با استفاده از روشهای CUSUMQ و CUSUM انجام گردید. نتایج بهدست آمده بیانگر رابطه مثبت و کاملا معناداری بین شاخصهای منتخب و رشد اقتصادی است و میزان این تاثیر در بلند مدت بیشتر از کوتاه مدت است

کلیدواژه ها:

تحولات فرهنگی ، رشد اقتصادی ، الگوی خود رگرسیون با وقفه های توزیع شده ARDL/ایران