ارزیابی انفعال سیاستی در اقتصاد ایران با استفاده از مدل خودتوضیح برداری اصلاح شده عاملی بیزین FABVAR

بخش نفت در بیشتر کشورهای صادرکننده، دولتی بوده و درآمدهای نفتی متعلق به دولت است . فرضیه اصلی این پژوهش آن است که وابستگی دولت به درآمدهای نفتی، باعث بروز پدیده انفعال سیاستی در اقتصاد ایران شده است. به عبارت دیگر، اجرای سیاستهای پولی بانک مرکزی و سیاستهای مالی دولت در ایران، وابستگی شدیدی به درآمدهای نفتی دارد و بودجهریزی و تغییرات پولی، به جای برخورداری از جنبه فعال و اثرگذار، ماهیتی منفعل و اثرپذیر دارند و تابع شوکهای درآمدهای نفتی هستند.در این پژوهش به منظور بررسی این فرضیه، از داده های فصلی دوره 1:1369 الی 4:1389 متغیرهای درآمدهای نفتی، مخارج دولت (به عنوان نماینده سیاست مالی)، پایه پولی (به عنوان نماینده سیاست پولی)،تولیدناخالصداخلی، نرخ ارز و شاخص تعدیل کننده تولید ناخالص داخلی (به عنوان شاخص قیمت ) در چارچوب یک مدل خودتوضیحی برداری اصلاح شده عاملی بیزین استفاده شده است.نتایج توابع عکسالعمل آنی و تجزیه واریانس به وضوح فرضیه وجود انفعال پولی و مالی در اقتصاد ایران را تایید میکنند. به عبارت دیگر، در میان متغیرهای مدل، بیشترین تاثیرپذیری از شوک درآمدهای نفتی به ترتیب متعلق به پایه پولی و مخارج دولت بوده است. به عقیده نویسندگان، دو راهکار اساسی برای مقابله با انفعال سیاستی در ایران، عقیمسازی و باثباتسازی درآمدهای نفتی از طریق مدیریت صحیح صندوق های تثبیتکننده و تنوع بخشی به صادرات است.

کلیدواژه ها:

درآمدهای نفتی ، سیاستپولی ، سیاست مالی ، مدل خودتوضیحی برداری اصلاح شده بیزین