بررسی اثر شوری بر جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه چهار گونه گیاه دارویی

جهت بررسی اثر شوری بر جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه چهار گونه دارویی سیاهدانهL.) sativa Nigella (، شاهدانه Cannabis sativa L.)، شنبلیله (Trigonella foenum graecum) و کنگرفرنگی Cynara scolymus L.)) آزمایشی با شش سطح شوری شامل صفر (شاهد)، 4، 8، 12، 16 و 20 دسی زیمنس بر متر در قالب طرح کاملا تصادفی و به طور جداگانه برای هر گیاه در سه تکرار در آزمایشگاه دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند اجرا شد. برای تیمار شاهد (صفر) از آب مقطر و برای تهیه محلول هایی با هدایت الکتریکی ذکر شده از نمک کلرید سدیم استفاده گردید. در این آزمایش صفات مورد مطالعه شامل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، شاخص بنیه بذر، طول گیاهچه، طول ساقه چه، طول ریشه چه، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه، محتوی آب بافتی گیاهچه، وزن تر گیاهچه و وزن خشک گیاهچه بودند. تنش شوری طول ریشه چه، ساقه چه و گیاهچه را در گونه های مورد مطالعه تحت تاثیر قرار داد و باعث کاهش این صفات گردید. همچنین افزایش سطوح شوری وزن تر و خشک گیاهچه سیاهدانه و شنبلیله و وزن خشک گیاهچه شاهدانه را کاهش داد. محتوی آب بافتی گیاهچه و نسبت طول ریشه چه به ساقه چه سیاهدانه در اثر شوری افزایش یافت اما در سایر گونه ها تحت تاثیر شوری قرار نگرفت. با افزایش سطوح شوری درصد و سرعت جوانه زنی در سیاهدانه و سرعت جوانه زنی در شاهدانه، شنبلیله و کنگرفرنگی کاهش یافت. شنبلیله در تیمار شاهد (صفر) و سایر سطوح شوری 100 درصد جوانه زنی داشت. در مورد سیاهدانه افزایش سطوح شوری تا 16 دسی زیمنس بر متر جوانه زنی را کاهش داد و در 20 دسی زیمنس بر متر جوانه زنی متوقف گردید. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش مشخص شد که در بین چهار گونه مورد بررسی شنبلیله و شاهدانه تحمل نسبتا مطلوبی به سطوح بالای شوری در مرحله جوانه زنی داشته و سیاهدانه حساس ترین بود.

کلیدواژه ها:

جوانه زنی ، رشد گیاهچه ، شوری ، گیاه دارویی