بررسی نقش شهردر تحولات فضایی – کالبدی و جمعیتی با استفاده از مدل تغییر سهم ومدل ایزارد (مطالعه موردی: شهر سردرود)

با گذشت بیش از نیم قرن و تجربه انبوهی از الگوهای نظری و تجربی بی تردید افزایش اشتغال به عنوان رویکرد غالب از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی تحولات جمعیتی شهر سردرود، نقش غالب شهر و جایگاه اقتصادی شهر سردرود پرداخته است، که نوع تحقیق کاربردی – توسعه ای و روش تحقیق تحلیلی – تطبیقی است که داده ها و اطلاعات موردنیاز به صورت اسنادی و میدانی تهیه گردیده در این تحقیق جهت پیش بینی جمعیت در افق طرح از نرم افزار People، مدل های کمی گیبز- مارتین و دیاگرام بوژوگارنیه جهت تعیین نقش و عملکرد شهر وازمدل تغییر سهم و مدل ایزارد جهت مقایسه جایگاه بخش های مختلف اقتصادی شهر سردرود نسبت به استان آذربایجان شرقی استفاده شده است. نرخ رشد طبیعی شهر سردرود در دهه 85-1375برابر با 2/2 درصد بوده که نرخ رشد طبیعی جمعیت در سال 1400، 1/77 درصد پیش بینی شده است. بر اساس دیاگرام بوژوگارنیه نقش شهر سردرود در سال 1375 صنعتی بوده است که به عبارتی دیگر مرکز صنایع کارگاهی هست درحالی که در سال 1390-1385 نقش بازرگانی را برعهده گرفته است. با مقایسه جایگاه بخش های مختلف اقتصادی شهر سردرود نسبت به استان آذربایجان شرقی با استفاده از مدل تغییر سهم، نرخ رشد کل اقتصاد مرجع برای سالهای 1385-1375 برابر 1/6 هست و ساختار اقتصادی استان در طی دوره مذکور همواره منفی و دارای روند نزولی بوده است و ضریب اشتغال در بخش های کشاورزی برابر 0/12-، صنعت 0/40- وخدمات معادل 1/1 هست؛ و با بررسی تغییرات بخش های اقتصادی شهر سردرود بر اساس مدل ایزارد تنها بخش خدمات در سطح شهر در مقایسه با ضریب مشابه آن در سطح استان بالاتر 252/6 در مقابل 137/3 درصد است.

کلیدواژه ها:

مدل های کمی ، نرخ رشد ، ضریب اشتغال ، اقتصاد مرجع ، شهر سردرود