درس پژوهی، رویکردی نوین در توسعه حرفه ای معلمان

تدریس موثر باعث بهبود یادگیری می شود. فرهنگ تدریس وآموزش درچند دهه گذشته مورد توجه بیشتر معلمان ، مربیان، صاحب نظران علوم تربیتی قرار گرفته و می توان گفت تدریس یکی از فعالیتهای مهم هر معلمی است. تدریس اثربخش، درنظام های آموزشی جهان مورد توجه برنامه ریزان، سیاست گذاران آموزشی می باشد. بازاندیشی دربرنامه ریزهای آموزشی و درسی و شیوه آموزش و تدریس، همچنین تغییر وتحول دررویکردهای آموزشی درجهان معلمان را برآن داشته که خود به تفکر وتامل درعمل تدریس بپردازند. از طرفی یکی از چالش های نظام آموزشی عدم یادگیری معنا دار فراگیران، ترس از یادگیری، هراس از اصلاح, عدم تسلط معلمان، مدرسان درتدریس و علاقه مندی کلیه کارگزاران آموزشی به تغییر وتحول درنظام آموزش یادگیری وتدریس است مقاله حاضر، به بررسی آثار استفاده از درس پژوهی به عنوان نمونه ای از پژوهش مشارکتی در کلاس درس بر توسعه حرفه ای معلمان می پردازد. در این مقاله ابتدا به بررسی ویژگیهای برنامه توسعه حرفه ای مطلوب از دیدگاه معلمان پرداخته می شود. سپس درس پژوهی، که ایده ژاپنی برای توسعه حرفه ای معلمان می باشد، جهت بررسی به عنوان یک الگوی موثر در توسعه حرفه ای معلمان ارایه می گردد. و در پایان مشکلات و موانع به کارگیری این ایده در سیستم آموزشی فعلی ایران بررسی می شود. داده های این مقاله به شیوه پژوهش مشارکتی با مشارکت 15 نفر از دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان شهید رجایی اصفهان که هم زمان در دوره ابتدایی و راهنمایی تدریس داشتند انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه، مشاهده مشارکتی، یادداشت های میدانی اعضای گروهها، یاد داشتها و نظرات ناظرین بیرونی، مصاحبه با معلمان و دانش آموزان، جمع آوری گردید و از طریق کدگذاری به شیوه مقوله بندی، تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها نشان داد که از نظر معلمان شرکت کننده درس پزوهی، درسه حوزه دانش، مهارت ونگرش توانسته است به توسعه حرفه ای انها کمک کند. دانش شامل: دانش محتوایی، درس پژوهی، تدریس ومهارت شامل: مهارت های فکری،تدریس،درس پژوهی، ونگرش شامل: تمایل به همکاری، تمایل به مذاکره، کسب رضایت درونی، ایجاد انگیزه و علاقه بود. بر اساس نتایج حاصله پیشنهاد می گردد معلمان با شرکت فعال درگروه های درس پژوهی مهارت های حرفه ای خود را توسعه دهند.

کلیدواژه ها:

درس پژوهی ، توسعه حرفه ای معلمان ، پژوهش مشارکتی در کلاس درس