شناسایى و اولویت بندى ریسک هاى سیستم تامین و توزیع آب:با رویکرد ترکیبى فرایند تحلیل سلسله مراتبى و تودیم توسعه یافته (موردى:شهرستان قزوین)

زمینه و هدف: با گرم شدن سراسرى کره زمین بر اثر عواملى چون تغییرات اقلیمى و افزایش مصرف سوخت هاى فسیلى و در پى آن کاهش منابع آبى در دسترس، مسیله تامین آب سالم و ایمن بیش از پیش مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. یکى از پر چالش ترین موضوع ها در این زمینه براى کشورها، موضوع مربوط به سلامت و بهداشت عمومى است. تامین کنندگان آب باید از تمام ریسک هایى که در این زمینه وجود دارد، آگاهى داشته باشند و بر اساس اولویت بندى درصدد بر طرف کردن آن باشند. در این پژوهش به بررسی و اولویت بندى ریسک ها در سیستم تامین و توزیع آب پرداخته شده است. روش: در این پژوهش، ابتدا با استفاده از ادبیات تحقیق و نظر کارشناسان خبره، ریسک هاى تاثیرگذار و معیارهاى اندازه گیرى این ریسک ها تعیین شده است. سپس به وسیله روش فرایند تحلیل سلسله مراتبى اهمیت معیارها محاسبه شده است. در انتها با روش تودیم (مخفف تصمیم گیرى چند معیاره و تعاملى در زبان پرتغالى) توسعه یافته ریسک ها با توجه به اوزان و اهمیتشان رتبه بندى شده اند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد معیارهاى تلفات بالقوه اقتصادى و آمادگى ظرفیت برگشت پذیرى، داراى تاثیر بیشترى براى ارزیابى ریسک ها است؛ در حالى که آمادگى اثربخش بحران و احتمال رخداد مخاطره، داراى تاثیر کمترى نسبت به سایر معیارها براى تحلیل ریسک ها است. در نهایت بر اساس اهمیت معیارها، ریسک هاى تخلیه مواد صنعتى به آب و نفوذ آب زیرزمینى به داخل شبکه از اهمیت بالاترى برخوردار بوده، همچنین ریسک هاى رخداد تغییر شدید اقلیمى و نوسانات مصرفى از اهمیت کمترى برخوردار هستند. نتایج: بر اساس یافته ها، عواملى همچون تلفات بالقوه اقتصادى و آمادگى ظرفیت برگشت پذیر و ریسک هایى همچون ریسک هاى نفوذ آب زیرزمینى به داخل شبکه و پدیده فرونشست خاک داراى اهمیت بالایى در مدیریت ریسک است. با توجه به اینکه ریسک هاى موجود در سیستم تامین و توزیع آب، نقش پر رنگى در تصمیم هاى مدیران ایفا مى کند، یافته هاى پژوهش مورد مطالعه مى تواند کمک شایانى به اتخاذ راهکارهاى صحیح براى مقابله با این ریسک ها بکند.

کلیدواژه ها:

تودیم توسعه یافته ، ریسک سیستم تامین و توزیع آب ، فرایند تحلیل سلسله مراتبى