مساجد، ظرفیت های فراموش شده در تاب آوری زیر ساختی مجموعه های شهری (نمونه موردی: مسجد حضرت ابوالفضل داراب)

عدم توجه به اجرای اصولی مساجد در شهر ها باعث آسیب پذیری آنها در برابر حوادث شده و این فضاها را در حین وقوع بلایایی همچون سیل و زلزله آسیب پذیرتر می سازد. از طرف دیگر عمومی و در دسترس بودن مساجد ایجاب می کند که این فضاها از جهت توجه به مولفه های تاب آوری بیشتر مورد توجه قرار گیرند. آنچه در این میان اهمیت دارد این است که این بناها علاوه بر انجام کارکرد ذاتی خود، بتوانند خدمت دهی پس از بحران را نیز داشته باشند و تاب آوری را افزایش دهند. هدف از این پژوهش بررسی قابلیت ها و محدودیت های مساجد به عنوان یکی از فضاهای عمومی و در دسترس، جهت افزایش تاب آوری شهری می باشد. روش تحقیق در این پژوهش اسنادی است و از منابع کتابخانه ای و اینترنتی جهت بررسی و تحلیل موضوع در مسجد حضرت ابوالفضل شهر داراب بهره می برد. در این پژوهش ابتدا به تعریف مفهوم تاب آوری پرداخته، ابعاد و شاخص های آن در ارتباط با سوانح طبیعی ارایه و شاخص های مرتبط با آن در حوزه های اجتماعی، اقتصادی، نهادی و در نهایت کالبدی - محیطی بیان می شود، سپس ضعف های موجود در نمونه مورد مطالعه بررسی می گردد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که در شرایط موجود مساجد دارای ضعف در طراحی سازه و معماری و همچنین ضعف در اجراء هستند. توجه به برخی از معیارهای تاب آوری، همچون کیفیت مصالح و کیفیت اجراء، ارایه طراحی معماری استاندارد، توجه به کارکردها و عملکردها در طراحی، نظارت بر اجرای اصولی سازه و سیستم مدیریت HSE به عنوان ابزاری مدیریتی جهت کنترل ایمنی و تدوین الزامات اجرایی از طرف سازمان های مربوطه همچون شهرداری و نظام مهندسی، می تواند باعث افزایش تاب آوری مساجد به عنوان یکی از ظرفیت های زیرساختی مجموعه های شهری گردد.

کلیدواژه ها:

مسجد ، تاب آوری ، زیر ساخت های شهری ، داراب ، HSE