بررسی خصوصیات گیاهی گوجه فرنگی با مقایسه آبیاری ناقص ریشه و کم آبیاری تنظیم شده در منطقه جیرفت

آب از مهم ترین عوامل تولید محصولات کشاورزی در سرتاسر جهان است و کمبود آب در بخش کشاورزی لزوم استفاده از کم آبیاری را نمایان می سازد. از طرف دیگر کم آبیاری به عنوان یک عامل محدود کننده، رشد گیاه را تحت تاثیر قرار می دهد. لذا در این پژوهش جهت مشخص نمودن تاثیر کم آبیاری تنظیم شده و کم آبیاری ناقص ریشه بر خصوصیات گیاهی گوجه فرنگی آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی شهرستان جیرفت در سال زراعی 1395 انجام گردید. در این آزمایش تیمارهای مورد بررسی شامل سه سطح آبیاری (1I= تامین 100 درصد کمبود رطوبت خاک تا حد ظرفیت زراعی (آبیاری کامل)، 2I= تامین 75 درصد کمبود رطوبتی خاک تا حد ظرفیت زراعی و 3I= تامین 55 درصد جبران کمبود رطوبتی خاک تا حد ظرفیت زراعی) به عنوان عامل اصلی و دو سیستم کم آبیاری (1S= کم آبیاری تنظیم شده و 2S= آبیاری ناقص ریشه) به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج تحقیق نشان داد که اعمال کم آبیاری سبب 16 تا 34 درصد صرفه جویی در میزان آب مصرفی شد. بیشترین عملکرد محصول (65/202 تن در هکتار) در تیمار آبیاری کامل بدست آمد. عملکرد و وزن میوه در سطح 75 درصد اعمال شده در آبیاری ناقص ریشه به ترتیب 95/195 تن در هکتار و 7/169 گرم بدست آمد. همچنین بیشترین کارایی مصرف آب با میانگین 6/45 کیلوگرم بر مترمکعب، مربوط به سطح 75 درصد اعمال شده در آبیاری ناقص ریشه بود. همچنین عملکرد سطح 75 درصد اعمال شده در کم آبیاری تنظیم شده به رغم مصرف آب یکسان با آبیاری ناقص ریشه در همان سطح، 1/16 درصد کاهش یافت. لذا سطح 75 درصد اعمال شده در آبیاری ناقص ریشه ضمن ممانعت از کاهش معنی دار عملکرد و صرفه جویی 25 درصدی آب، افزایش 14 درصدی کارایی مصرف آب را به همراه داشت که می تواند روشی مطمین برای کنترل مصرف آب و افزایش بازده آبیاری در کشت گوجه فرنگی باشد.

کلیدواژه ها:

آبیاری ناقص ریشه ، کم آبیاری تنظیم شده ، حد ظرفیت زراعی ، گوجه فرنگی