پایداری و توسعه یک شهر تاریخی در گذر زمان نمونه مطالعاتی یزد از صدر اسلام تا ابتدای هجوم مغولان

در دهه های اخیر عدم شناخت و درک نادرست از ساختار و سازمان اصلی شهر و عوامل پایداری آنها به ویژه در شهرهایکهن موجب شده تا ارزش های نهفته در محدوده های تاریخی نادیده گرفته شوند. این محدوده ها که روزگاری به عنوان قلب تپندهشهرها بودند پایداری آنها در توسعه های پیدرپی شهری بی توجه به بسترهای طبیعی، تاریخی و فرهنگی دچار دگرگونی جدی شده و در بیشتر موارد الگوی سازمان فضایی اصیل و تا حدود زیادی ساختار و هویت خود را از دست دادهاند. هرگونه تلاش برای پررنگکردن نقش بافت های تاریخی در استخوانبندی کالبدی و عملکردی شهرهای معاصر بمنظور توجه به توسعه پایدار و رفع نابسامانی های بافت های شهری که ناشی از تحولات بیبرنامه و بدون مطالعه شهری و بخصوص به وجه تاریخی شهرها و سیر تحول آنها و برنامه ریزی کالبدی امروزی میباشد و همچنین ایجاد حیات و سرزندگی در آنها، نیازمند تقویت عناصر هویتبخش تاریخی شهری است و این امر ضرورت بررسی در ساختار و استخوان بندی اصلی شهرهای تاریخی را اجتناب ناپذیر می نماید. در این مقاله تلاش شده است تا با استفاده از روش تحقیق تفسیری تاریخی ضمن گرداوری اسناد و مدارک و با استفاده از متون تاریخی و معاصر و انطباق آنها بر روی نقشه های شهری از طریق روش استدلال منطقی منشا شکل گیری هسته اولیه و روند رشد و تحول اصول ساخت شهر یزد بعنوان یکی از شهرهای ایران که توانسته است در توسعه های متوالی در دوره های مختلف تاریخی پایداری کالبدی و انسجام سازمان فضایی خود را حفظ کند مورد بررسی قرار دهد.

کلیدواژه ها:

پایداری کالبدی ، استخوان بندی ، شهر یزد ، سازمان فضایی ، بافت تاریخی