بررسی نقش عوامل جغرافیایی در مکان یابی مراکز حساس و مهم از منظر پدافند غیرعامل (مطالعه مورد: حوضه آبخیز روانسر)

اولین هدف دشمن در حمله و تهاجم نظامی به هر کشوری، استقرارگاه های نظامی و مراکز حساس آن کشور است. به همین دلیل لازم است تا مراکز نظامی به گونه ای در فضا استقرار یابد که حداکثر امنیت و حداقل آسیب پذیری را برای کشور فراهم کند. در این میان یکی از اقدامات اساسی در بحث پدافند غیرعامل جهت مخفی ماندن و در تیررس نبودن تاسیسات نظامی و مراکز حیاتی، انتخاب محل مناسب برای آنها است. یکی از مهم ترین و اصولی ترین نکات در زمینه مکان یابی مراکز نظامی بررسی تاثیر عوامل مختلف جغرافیایی می باشد. عوامل متعددی در مکان یابی تاثیرگذار می باشند که بخش عمده ای از این عوامل مربوط به جغرافیای طبیعی می باشد. بنابراین در این پژوهش عواملی مثل شیب، جهت شیب، ارتفاع، جنس زمین، گسل، دسترسی به آبراهه ها و دسترسی به راه های اصلی شرح داده می شود. سپس با استفاده از روش تحلیلی AHP به هر یک از پارامترهای مورد مطالعه با توجه به اهمیت آنهادر دفاع غیرعامل وزن عددی داده شد. در نهایت با بهره گیری از روش همپوشانی کلیه لایه های موثر در دفاع غیرعامل در محیط GIS تلفیق شدند و در نهایت مناطق مناسب و غیرمناسب برای ایجاد مراکز و تاسیسات نظامی شناسایی و پهنه بندی گردید. علاوه بر این، مقاله حاضر با هدف بررسی پدافند غیرعامل و عوامل جغرافیایی در ماموریت های فرماندهی انتظامی با تاکید بر ارائه راهکارهای نظری و عملی مناسب صورت گرفته است. ضمن آنکه فرصت های مناسب جغرافیایی به منظور تقویت پدافند غیرعامل در هر نقطه ای از ایران شناخته خواهد شد. نتایج نشان داد که منطقه مورد مطالعه دارای قابلیت های جغرافیایی مناسبی به منظور دفاع غیرعامل می باشد. به طوری که مناطق کوهستانی واقع در جنوب و جنوب شرق و شرق منطقه مورد مطالعه شرایط مناسبی برای ایجاد تاسیسات نظامی و غیرنظامی از بعد پدافند غیرعامل دارا می باشد در صورتی که مناطق مرکزی و غربی به دلیل وجود مناطق مسکونیو مراکز ثقل جمعیت دارای شرایط نامناسبی می باشند.

کلیدواژه ها:

عوامل جغرافیایی ، پدافند غیرعامل ، AHP ، تاسیسات نظامی.