معرفی ابزار پرداخت برای خدمات اکوسیستم (PES) اکوسیستم های تالابی

محدودیت منابع زیست محیطی و کاهش کیفیت آنها در اثر گسترش فعالیت های تولیدی، مشکلات زیادی را برای جامعه امروز و نسل آینده بوجود می آورد. لذا ضرورت دارد تا به منظور منطقی نمودن استفاده از این منابع، از ابزارهای مختلف از جمله ابزارهای اقتصادی استفاده شود. از اینرو، در حال حاضر در کشورهای مختلف جهان، کاربرد ابزارهای اقتصادی به عنوان مکمل سیاست های حفاظت محیط زیست به شکل مولفه کلیدی و موثر مورد توجه قرار گرفته است. یکی از ابزارهای مناسب مبتنی بر بازار در این زمینه رویکرد پرداخت برای خدمات اکوسیستم (PES) می باشد. پرداخت برای خدمات اکوسیستم عبارت است از پرداخت به اقداماتی که سطح خدمات مطلوب اکوسیستم را بالا می برد. در واقع، اصطلاحی تخصصی است که برای توصیف طیفی از طرح های نوآورانه به کار می رود که درآن سرمایه گذاران و یا استفاده کنندگان از خدمات طبیعی مانند خدمات اکوسیستم ها، به ارایه دهندگان این خدمات پرداخت هایی انجام داده و از آنها حمایت مالی به عمل می آورند. این ابزار ضمن تبیین موقعیت ذینفعان و تعیین چارچوب همکاری و تقسیم وظایف بین آنها، با ایجاد ساختارهایی همچون بازار و نهاد تامین مالی، در قالب یک برنامه بلندمدت، ضامن پایداری و حفاظت از اکوسیستم های طبیعی خواهد بود. در پرداخته PES این مطالعه، به تشریح ابعاد، چارچوب و نحوه پیاده سازی و الزامات تحقق پذیری و پایداری رویکرد می شود و با استناد به تجربیات داخلی و خارجی، زمینه های کاربرد موثر این ابزار در کشور در راستای نظام مند نمودن نقش ذینفعان در حکمرانی صحیح اکوسیستم ها معرفی می گردد. اطلاعات فراهم شده در مطالعه حاضر می تواند راهنمایی برای کاربرد این ابزار در جهت حفظ و احیای اکوسیستم های طبیعی از جمله تالاب های کشور باشد.

کلیدواژه ها:

اکوسیستم های طبیعی ، ذینفعان ، پرداخت برای خدمات اکوسیستم ، ایران