بررسی تغییرات عملکرد و کیفیت بذر ماش در پاسخ به عوامل محیطی در تاریخهای مختلف کاشت

در این مطالعه تغییرات عملکرد و کیفیت بذر ماش (Vigna radiata L.) در پاسخ به برخی عوامل محیطی نظیر دما، رطوبت نسبی، بارندگی و طول دوره روشنایی در تاریخهای مختلف کاشت در شرایط مزرعه مورد ارزیابی قرار گرفت. این آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد در سال زراعی1389 انجام شد. در این تحقیق ژنوتیپ VC-1973A در پنج تاریخ کاشت 2) اردیبهشت، 20 اردیبهشت، 13خرداد، 30 خرداد و 20 تیر) کشت شد. پس از اندازه گیری عملکرد دانه، کیفیت بذر با استفاده از آزمونهای جوانهزنی، تسریع پیری، هدایت الکتریکی و بررسی درصد سبزشدن در مزرعه تعیین شد. وقوع بارندگی و رطوبت نسبی بالا همراه با دماهای بسیارزیاد (بیش از (40 C طی دوره پرشدن بذر در کشتهای زودهنگام باعث کاهش درصد جوانهزنی و افزایش هدایت الکتریکی بذرها شد؛ اما به ازای هر روز تاخیر در کاشت، جوانهزنی پس از تسریع پیری به میزان 0/23درصد افزایش و هدایت الکتریکی به میزان 0/48میکروزیمنس بر سانتیمتر بر گرم کاهش یافت. برخلاف کیفیت بذر، عملکرد بذر به ازای هر روز تاخیر در کاشت به میزان 10/84 کیلوگرم در هکتار کاهش یافت که مهمترین دلیل آن کاهش طول مراحل مختلف نمو و به ویژه دوره پرشدن بذر بود. از آنجایی که تاریخ کاشت مناسب، آن است که ضمن حفظ خصوصیات کیفی بذر در سطح مطلوب، عملکرد بالایی نیز تولید کند، انتظار میرود با کاشت ماش در اواسط خرداد بتوان ضمن دستیابی به عملکرد مطلوب، بذرهایی با کیفیت بالا نیز تولید کرد.

کلیدواژه ها:

دما ، جوانه زنی بذر ، زمان حرارتی ، طول دوره روشنایی ، قدرت بذر