تبیین دلالت های حسن ظن در سازمان با توجه به آموزه های اسلامی

در هزاره سوم اگرچه سازمان ها با بهره گیری از ابزارها و سامانه های مدرن، نسبت بر بسیاری از معضلات سازمانی پیروز شده اند، اما در عوض اعتماد، ارتباطات صمیمی، خوش بینی و مثبت نگری را به بوروکراسی افراطی، رقابت های کاذب، بی اعتمادی و بدبینی مبدل ساخته اند که همین مساله اثر جدی در کاهش بهره وری سازمانی دارد. حسن ظن یکی از مهم ترین صفات اخلاقی مورد تاکید دین اسلام است. به همان نسبت که سوءظن مایه تشتت امور و ناراحتی روح و روان و تنازع میان افراد یک سازمان است، حسن ظن مایه آرامش و وحدت ایشان است. نگارندگان در پژوهش پیش رو با استفاده از روش تحلیل مضمون و با مبنا قراردادن آیات قرآنی و روایات مربوط به این موضوع در کتاب وزین میزان الحکمه به دنبال پیدا کردن دلالت های کاربردی حسن ظن در مدیریت و سازمان بوده اند. در این مقاله سعی شده است که به جای تحمیل مباحث مدیریت رایج بر آموزه های دینی، با مبنا قراردادن متون اسلامی مفاهیم ابتدایی از آنها استخراج شود و در برخی موارد با آموزه های مدیریتی مقایسه شده و یا آموزه های مدیریتی و سازمانی بر آن ها تطبیق شوند. بر اساس پژوهش حاضر، در نگاه اسلامی، به جز مواردی خاص، اصالت با حسن ظن است. همچنین بر اساس آیات و روایات، می توان منشا حسن ظن و روش های ارتقای آن در سازمان را استخراج نمود. اثرات مثبت حسن ظن برای سازمان نظیر تقویت ارتباطات سازمانی، کاهش اضطراب و استرس، تسهیل عملکرد، افزایش اعتماد و ارزشیابی صحیح کارکنان نیز از موارد دیگری است که این پژوهش به آنها دست یافته است

کلیدواژه ها:

حسن ظن سازمانی ، خوش بینی ، سازمان اسلامی ، اعتماد