‌‌بررسی شکاف‌ها و نیازها در برنامه درسی دوره کارشناسی پرستاری در ایران: پیش‌ درآمدی بر طراحی الگوی برنامه درسی مبتنی بر شایستگی

مقدمه: موضوع ارتقای شایستگی ­های دانشجویان علوم پزشکی در عرصه­ های علمی، ارتباطی و مهارتی، به عنوان یکی از راهبردهای ذیل سیاست­ های کلان «برنامه جامع آموزش عالی حوزه سلامت»، تصریح شده است. رویکرد مبتنی بر شایستگی، در طراحی برنامه­ های درسی در دانشگاه­ های برتر جهان، با این سیاست­ کلان، تطبیق داشته و با ارایه اسلوبی علمی، تحلیل وضعیت موجود را تسهیل می نماید. با توجه به اهمیت و پیچیدگی دوره کارشناسی پرستاری، مطالعه حاضر، با  هدف بررسی شکاف­ها و نیازهای موجود در برنامه درسی دوره کارشناسی پرستاری در ایران به عنوان پیش ­درآمدی منطقی برای طراحی الگوی برنامه درسی مبتنی بر شایستگی انجام شد. مواد و روش کار: پژوهش حاضر، یک مطالعه کیفی و مشتمل بر دو بخش نیازسنجی و مطالعه تطبیقی بود؛ که به منظور انجام نیازسنجی از فن دلفی و برای مطالعه تطبیقی از الگوی Bereday استفاده گردید. یافته ها: پس از اولویت­ بندی اطلاعات حاصل از فرآیند نیازسنجی، در نهایت 8 محور اصلی «شایستگی­ های دانشجویان»، «محتوا»، «سـازمـان­دهی محتوا»، «روش­ های آموزشی و تجربیات یادگیری»، «ارزیابی دانشجو»، «زمان»، «نیازهای جامعه» و «کلیت برنامه درسی» استخراج گردید. در هر محور موضوعات مهم­تر به تفکیک مشخص شده و در مجموع 35 گزاره به عنوان شکاف و نیاز اصلی در برنامه درسی دوره کارشناسی پرستاری، لحاظ گردید. همچنین یافته­ های مطالعه تطبیقی نشان داد ، وضعیت موجود برنامه درسی دوره کارشناسی پرستاری در ایران در مقایسه با برنامه­ های درسی مشابه در دانشگاه­ های برتر جهان، افزون بر تأیید وجود برخی شباهت­ها، حاکی از تفاوت­ هایی تأثیرگذار در کلیت برنامه درسی این دوره همچنین هر یک از اجزا و عناصر آن است.  نتیجه گیری: دغدغه اصلی شرکت­ کنندگان در این مطالعه، در خصوص عدم مهارت کافی دانش­ آموختگان دوره کارشناسی پرستاری بود. آنها معتقد بودند که به رغم تلاش مسؤولان و دست ­اندرکاران امر آموزش پرستاری، برنامه درسی به گونه­ ای نیست که بتواند در دانشجویان، انگیزه ایجاد کند و دانش ­آموختگان را به درک و نگرش و مهارت لازم در خصوص حرفه خود، برساند. به طور کلی، مطالعه حاضر به کشف برخی نیازها و شکاف ­های موجود در برنامه درسی ایران منجر شـده است و مـی­ تـوانـد مورد استفاده تـصـمـیم ­سازان در امر آموزش پرستاری کشور قرار گیرد.  

کلیدواژه ها:

Need ، Curriculum ، Undergraduate ، Nursing ، Iran ، نیاز ، برنامه درسی ، دوره کارشناسی ، پرستاری ، ایران