بررسی جنبه فقهی و قانونی حقوق مخاطبان در مواجهه با تبلیغات گمراه کننده

امروزه تبلیغات بازرگانی نقش مهمی در ایجاد قدرت تجاری شرکت ها یا محصولات و خدمات، تهیج و ترغیب برای خرید یا سفارش کالا و خدمات ایفا می کند. درحالی که تبلیغات با هدف آگاهی از محصول یا خدمت تبلیغ شده و تصمیم گیری نسبت به خرید آن ایجاد شدهاند ممکن است در مظان اتهام به ارائه تبلیغات گمراهکننده، فریبنده، خلاف واقع قرار گیرند. بنابراین ، امکان فریب و گمراهی مصرفکنندگان در جریان تبلیغات گمراهکننده و راهکارهای مقابله با آن از مسائل مهم در نظام حقوقی و تقنینی امروزی به شمار می رود. از آنجایی که تبلیغات تجاری به عنوان یکی از عناصر مهم در هر راهبرد کسب و کار، از طریق ارائه اطلاعات و معرفی کالاها و خدمات، سبب افزایش رقابت در بازار می شوند. تبلیغات مزبور به واسطه انتقال اطلاعات ناظر بر محصولات، کارکردی حیاتی در منتفع نمودن هر دو گروه تولیدکنندگان و مصرف کنندگان دارند. از همین رو است که تصور یک اقتصاد سرمایه داری مدرن بدون تبلیغات تجاری دشوار است . با وجود این ، برخی از تبلیغات تجاری با ارائه اطلاعات گمراه کننده و خلاف واقع و یا استفاده از علائم تجاری گمراه کننده، مصرف کننده را دچار اشتباه کرده و مسئولیت هایی را در قبال ایشان و گاه رقبا، که معمولا دارندگان حقوق مالکیت فکری هستند، به وجود می آورند. گاه تبلیغات خلاف واقع هستند و اوصافی را در بر می گیرند که در کالا یا خدمات ارائه شده وجود ندارد. اینگونه تبلیغات از ابعاد مختلفی قابل بررسی هستند. یکی از این ابعاد، آثار فقهی و حقوقی اینگونه تبلیغات بر حقوق مخاطبان و اشخاص می باشد. بنابراین چنانچه تبلیغی حاوی مطالب خلاف واقع و فریبکارانه ای باشد، علاوه بر اینکه در رابطه قراردادی به عنوان تخلف از قرارداد و در حوزه مسئولیت مدنی قابل طرح می باشد. سوال اصلی تحقیق این است که تبلیغات خلاف واقع یا فریبکارانه از جهت حقوقی و فقهی چه مسئولیت و آثار سوئی بر مخاطبان به دنبال دارد؟

کلیدواژه ها:

تبلیغات ، تبلیغات گمراه کننده ، حقوق مخاطب ، قواعد فقهی ، قواعد حقوقی ،