الگوهای توسعه صنعت زنبورداری کشور و الزامات آن

صنعت زنبورداری ایران، به واسطه محدودیت های روز افزون گریبان گیر آن و به مثابه سایر زیر بخش های کشاورزی بیش از هر زمان دیگری نیازمند عبور از شرایط تولید معیشتی به سوی تولید بهره ور و رقابتی می باشند، از طرفی تولید رقابتی و بهره ور در سایه بازگشت ارزش افزوده واقعی تولید، به تولید کننده، می تواند تعیین کننده و راهگشا باشد. رسیدن به این مقصود، بدون در اختیار داشتن یک برنامه و الگوی جامع توسعه ای که اجرای آن زمینه رشد شاخص های توسعه را در طول زنجیره ارزش صنعت زنبورداری کشور از قبل تا بعد از تولید تضمین نماید میسر نمی گردد. امروزه، این امر توجه محققان و برنامه ریزان را نیز به خود جلب نموده است. در همین راستا سوال اصلی اینجاست که کدام الگو و برنامه توسعه ای می تواند مسیر گذار صنعت زنبورداری کشور از تولید معیشتی به تولید رقابتی و بازگشت ارزش واقعی تولید به تولید کننده را تسهیل و یا زمینه سازی نماید از طرفی این الگوی توسعه ای تدوین و ارائه شده چگونه می خواهد به مورد اجرا گذاشته شود و الزامات آن چیست تا اهداف آن محقق گردد در بعد تدوین الگوی توسعه برای صنعت زنبورداری کشور، نکات حائز اهمیت عبارتند از: نقش و جایگاه تعاونی ها و اتحادیه های فراگیر زنبورداری، افزایش سطح بهره وری عوامل تولید و ارتقاء مدیریت تولید از طریق انتقال تکنولوژی، نوآوری و ارتقاء سطح دانش و آگاهی فعالین صنعت، محور قرار دادن بازار به عنوان رکن اصلی توسعه هم در بعد داخلی و هم در بعد خارجی، سوق یافتن صنعت به چند محصولی و عبور از تک محصولی بودن صنعت، طراحی و استقرار زنجیره تولید. اما در بعد نحوه اجرای الگوی توسعه، آنچه تجربیات مختلف و مطالعه و بررسی تجربیات کشورهای مختلف نشان می دهد هر برنامه توسعه ای برای تحقق اهداف آن نیازمند حضور و بروز سازمان های توسعه ای که پیش برنده و تسریع کننده امر توسعه در هر زیر بخش می باشند، است. این سازمان های توسعه ای با رهبری، بهم رسانی و پشتیبانی کسب و کار ها و ایجاد نقش واسط بین دولت، صنعت و بازار و همچنین پر کردن خلاء حلقه های مفقوده در صنعت می توانند نقشی تاثیر گذار در بهبود شاخص های توسعه در صنعت و تسهیل کننده روند گذار باشند. تجربه صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری کشور، به عنوان یک سازمان توسعه ای و الگوهای به کار گرفته شده توسط این صندوق برای بهبود وضعیت در این صنعت از جمله تاثیر گذاری و نقش آفرینی در حوزه توانمندسازی تشکل های زنبورداری، انتقال تکنولوژی و نوآوری های جدید به صنعت، ارتقاء سطح دانش و آگاهی فعالین صنعت، زمینه سازی بازگشت ارزش واقعی اقتصادی محصول به تولید کنندگان، کاهش هزینه تولید، افزایش بهره وری، خروج صنعت از تک محصولی، توسعه پتانسیل ها و بازارهای صادراتی و ... می تواند به عنوان یک الگو برای توسعه صنعت زنبورداری کشور، مد نظر و توجه محققان و کارشناسان و برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان در حوزه های مختلف قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

توسعه ، سازمان توسعه ای ، صندوق ، تولید معیشتی ، تولید رقابتی